TWEEDE DRUK
AMSTERDAM
VAN HOLKEMA & WARENDORF
[5]
VOORREDE.
De „Nijl-bruid” behoeft geen voorrede.Alleen voor vakgenooten merk ik op, dat ik op gezag van den hoogleeraarDe Goeje besloten heb bij mijn vermoeden te blijven, dat namelijk hetwoord Mukaukas niet voor den naam, maar voor den titel gehouden moetworden van den man, wien de Arabische bronnen, waarvan ik mij bediende,aanwijzen als den persoon, die als Stadhouder van den ByzantijnschenKeizer de hem toevertrouwde provincie overleverde aan de heerschappijder Muzelmannen. Van Karabaceks onderzoekingen betreffende denMukaukas, heb ik helaas geen gebruik meer kunnen maken.
Dat ik den ouden Horus Apollon (Horapollon) plaats in de zevendeeeuw, zal terecht de bevreemding wekken van ieder, die den schrijvervan de Hiëroglyphica voor denzelfden persoon houdt als dengelijknamigen Egyptischen geleerde, die volgens Suidas onder Theodosiusleefde, en van wien reeds Stephanus van Byzantium tegen het einde dervijfde eeuw gewag maakt. Doch eerstgenoemde lexicograaf Suidas telt dewerken van Horapollon, den grammaticus en den commentator van Griekschedichters op, zonder de Hiëroglyphica te noemen, waarop hier allesaankomt, en alle andere oude schrijvers, die den naam Horapollonvermelden, laten ons de vrijheid—gelijk [6]ook C.Leemans, de beste beoordeelaar der Hiëroglyphica toegeeft—omtwee Horapollons aan te nemen, van welke de tweede zeer goed eerst inde zevende eeuw geleefd kan hebben, daar in zijn tijd de nauwkeurigekennis van het hiëroglyphen-schrift reeds veel meer verloren moestzijn, dan wij dit mogen aannemen voor de vierde eeuw na Christus,wanneer wij in aanmerking nemen, dat er nog zeer goedehiëroglyphische opschriften uit den tijd van Decius, 250 jaren naChristus, bewaard zijn gebleven. Wij kunnen moeilijk aannemen, dat deEgyptische commentator van Grieksche dichters een vertaler noodig heeftgehad, terwijl de Hiëroglyphica eerst door Philippus in hetGrieksch schijnt overgebracht te zijn. Onze combinatie, volgens welkede schrijver, in het Egyptisch Horus (zo